Maatje

Auteur
Team Zorg Enablers
Gepubliceerd op
26-11-2021
Categorie
Implementaties | Controle & Monitoring

 

Mensen met niet aangeboren hersenletsel (NAH) en een lichte verstandelijke beperking kunnen om diverse redenen behoefte hebben aan een goede dagstructuur. Overzicht en een goede balans gedurende de dag helpen onnodige prikkels te verminderen en het gevoel van eigen regie te vergroten. Stichting Ons Tweede Thuis (OTT) zet al langer zorgtechnologie in om hun cliënten daarbij te ondersteunen, zoals bijvoorbeeld robot Tessa of de DayClock. Desondanks bleef onder medewerkers en cliënten de behoefte bestaan naar andere vormen van ondersteuning. Tegelijkertijd groeide tijdens de coronapandemie ook nog een additionele wens voor sociaal gezelschap. “Zodoende kwamen we, tijdens een inspiratiebijeenkomst over de inzet van zorginnovatie, in aanraking met zorgrobot Maatje. Op basis van onze ervaringen daar en de ervaringen van andere zorglocaties raakten we geïnteresseerd”, vertelt Martine Evers, innovatiemedewerker bij OTT. Robot Maatje kan mensen met een lichte verstandelijke beperking of vergeetachtigheid een handje helpen met de dagelijkse bezigheden. Maatje geeft bijvoorbeeld een seintje als iemand zijn kleren moet aandoen, als iemand zijn medicijnen moet innemen, als het etenstijd is, of als het tijd is om enkele bewegingsoefeningen te doen. Robot Maatje biedt de gebruiker naast een handige dagstructuur, ook gezelligheid.

Zorgrobot MAATJE: zorg / zorgtechnologie - Smartrobots

Implementatie
Naast het sociale isolement, bleek Covid-19 ook een financieel aanknopingspunt om te starten met Maatje. Evers: “De budgetten voor nieuwe technologieën zijn krap. Voor Maatje kwamen we echter in aanmerking voor de SET COVID-19 subsidie, die ons financieel de ruimte gaf. En nadat uit een rondvraag onder medewerkers bleek dat er dermate veel interesse was in de toepassing van zorgrobot Maatje, zijn we alles in gang gaan zetten. Hierin zijn we steeds bijgestaan door een subsidie-adviseur.

Bij de start, begin 2021, is door het innovatieteam binnen OTT een implementatieplan opgesteld voor zorgrobot Maatje. Dit plan was geïnspireerd door de methode ‘Zinvol uitproberen’ van Vilans. Hierin wordt in een kort experiment onderzocht wat een technologie kan betekenen voor je locatie of cliënt. Evers: “In deze periode maakten we onder meer gebruik van de lessen uit het SET-up ondersteuningsprogramma en onze eerdere ervaringen met robots binnen de organisatie. We namen bewust veel tijd voor de voorbereidingsfase. Hierdoor waren we goed voorbereid op de technologische én organisatorische vereisten van de robots bij implementatie.” Echter, het bleef niet alleen bij het opstellen en uitwerken van een implementatieplan. “In de eerste fase is er door ons ontzettend veel aandacht besteed aan het creëren van draagvlak en ambassadeurs binnen de organisatie voor de nieuwe technologie. We deden dat met inspiratiesessies voor medewerkers en cliënten. We boden de geïnteresseerden ook nog extra verdiepingssessies om ze voor te bereiden op de robot en hun rol in deze fase. We wilden immers enkel het liefst starten met mensen die het echt wilden”, zo vertelt Evers. Ook werden de mogelijkheden verkend om semiwetenschappelijk onderzoek te koppelen middels voor-, tussen- en nametingen met officiële vragenlijsten. Daarnaast werd de communicatie rondom het project opgeschroefd.

In april 2021 werd gestart met de inzet van tien Maatjes binnen OTT. De eerste tien geïnteresseerde cliënten mochten drie maanden gaan experimenteren met de robot. Evers: “Het startmoment werd benaderd als een feestmoment bij de cliënt. Daar hebben we bewust op ingezet.” Om het voor de gebruikers zo eenvoudig en gebruiksvriendelijk mogelijk te maken, werd zelfs een toolkit – een soort FAQ – ontwikkeld. Daarnaast was het innovatieteam laagdrempelig benaderbaar en werden de gebruikers in de eerste fase nauw begeleid. “Inmiddels zien we meerdere medewerkers binnen OTT zélf experimenteren met de mogelijkheden om Maatje in te zetten op andere taken of bij cliëntgroepen waar de robot van toegevoegde waarde zou kunnen zijn. Wat ons betreft is daarmee de inzet nu al een succes”, aldus Evers. Tijdens de evaluaties, die elke vier weken worden gehouden, komen ook vanuit de cliënten zeer positieve geluiden. Evers: “Tegelijkertijd zien we ook dat zorgrobot Maatje voor sommige cliënten niet werkt. Dan bekijken we de mogelijkheden om het anders te doen, en levert deze opzet ons ook ongelooflijk veel neveninformatie op. In enkele gevallen heeft dit door de inzet van een andere technologie zoals Robot Tessa of een smartwatch alsnog geleid tot het oplossen van een hulpvraag. Zorgrobot Maatje werkt beter voor de ene dan voor de andere cliënt, maar zal altijd inzetbaar blijven omdat hij aan onze toolbox is toegevoegd”.

Toekomst
De pilot loopt tot nog tot december 2021, waarna er ook een grote evaluatie gepland staat. OTT is van plan om er alles aan te doen om ervoor te zorgen dat de robots uiteindelijk niet in de kast belanden. “We richten ons nu enkel nog op een selecte groep extramurale cliënten. Er zijn echter nog voldoende opschalings- én verbredingsmogelijkheden onder onze cliënten én medewerkerspopulatie”, zo vertelt Evers. Het zal daarnaast altijd maatwerk blijven en iteratieslagen vragen. Zo bleek het bijvoorbeeld niet eenvoudig te zijn om het netwerk van de cliënt, een belangrijke schakel, mee te nemen als het gaat om de inzet van de robot. “Als OTT willen we stappen blijven zetten t.a.v. de inzet van zorgtechnologie. Onze aandacht gaat daarin bijvoorbeeld uit naar de digivaardigheden van de medewerkers en cliënten, en het verkrijgen van structurele financiering om de ruimte te creëren. De subsidie was een prachtige springplank, maar we moeten dit wel blijven vasthouden.” Het is en blijft bijzonder om te zien, wat iemand ervaart als je in contact bent met een robot en hoe dit steun kan geven, een maatje kan zijn bijvoorbeeld in tijden waarin je veel op jezelf bent aangewezen.

Ons Tweede Thuis

Ons Tweede Thuis (OTT) is een organisatie ten dienste van mensen met een verstandelijke, meervoudige of lichamelijke beperking, autisme of met niet-aangeboren hersenletsel. Martine Evers werkt al ruim 12 jaar bij OTT als kinderfysiotherapeut. Sinds drie jaar is zij ook verbonden aan het Platform Innovatie, een platform dat kennis wil bundelen en verbinden t.a.v. innovatie en technologie binnen OTT. Vanuit deze rol is zij ook projectleider voor de uitrol van Maatje binnen OTT. Zorgrobot Maatje is ontwikkeld door SmartRobot Solutions en heeft diverse prijzen en nominaties ontvangen. De robot wordt inmiddels bij diverse zorgorganisaties toegepast.