Nederland telt ruim 2 miljoen mensen met chronische pijnklachten. Veel mensen slapen er slecht door, kunnen niet meer werken of kunnen niet zonder pijnmedicatie. Deze mensen hebben de behoefte om weer de controle te krijgen over hun leven en pijn. Reducept is een virtual reality (VR)-spel, ontwikkeld voor het bestrijden van chronische pijnklachten. Spelers maken in het spel een virtuele reis door het zenuwstelsel. “Reducept traint de hersenen om pijn te verminderen. Hiervoor gebruiken we wetenschappelijke kennis over virtual reality, pijneducatie en psychologie. Door deze onderdelen slim te combineren hebben we onze unieke training ontwikkeld!”, aldus Louis Zantema, co-founder en GZ-psycholoog. Het idee voor Reducept ontstond in 2017. “Met patiënten gingen we op zoek naar een passende oplossing voor de behoefte van chronische pijnpatiënten. Na veel verschillende interventiemethodes getoetst te hebben, bleek uiteindelijk een virtual reality game het beste te werken”, stelt Zantema. Met beperkte eerste subsidiegelden, ontwikkelden ze de eerste prototypes en startten de eerste pilots. Zantema: “De eerste resultaten waren zeer positief en gaven aanknopingspunten voor verdere doorontwikkeling. We zijn daarna serieus aan de slag gegaan met het Medische Centrum Leeuwarden en diverse revalidatiecentra en psychologen in de regio Leeuwarden. Bij de doorontwikkeling zijn patiënten én zorgprofessionals altijd nauw betrokken geweest.” Met hun start-up werd deelgenomen aan diverse accelerator en start-up weekenden, en wonnen ze uiteindelijk diverse (internationale) awards.

De softwareontwikkeling van Reducept werd uitbesteed aan een externe ontwikkelaar, maar onder nauwe regie om zo het fundament van wetenschappelijke gevalideerde methodes van pijnbestrijding te waarborgen. Reducept koos er in de ontwikkelingsfase bewust voor om de publiciteit op te zoeken, om daarmee het draagvlak voor de innovatie verder te vergroten. Aangejaagd met investeringsgelden van een VC-fonds, werden de supply chain en gebruikersinstructies afgerond waarna in september 2019 Reducept ‘live’ ging. Inmiddels wordt Reducept in meer dan honderd zorginstellingen ingezet in Nederland. Middels een dashboard kunnen behandelaars verschillende gebruikers en apparaten beheren, en prestaties van de verschillende spelers onder behandeling in de gaten houden. Daarnaast wordt het spel inmiddels ook aangeboden aan mensen die niet onder behandeling staan.

De implementatie van Reducept kende ook uitdagingen. Denk aan beperkende wet- en regelgeving of strenge (en wisselende) reguleringseisen vanuit de inkoop van zorginstellingen. Zantema: “We hebben de keuze gemaakt om ons voorlopig voornamelijk te richten op fysiopraktijken. Ook hier wordt veel gewerkt met chronische pijnklachten, maar de beslissing over de aanschaf van het product in deze praktijk ligt vaak bij een persoon of slechts een beperkt aantal personen.” Daarnaast wordt de VR-therapie nog niet vergoed door zorgverzekeraars. Grotendeels omdat er hiervoor wetenschappelijk bewijs van de effectiviteit nodig is. Er is inmiddels een RCT-studie gestart, maar de ontwikkelingen van de technologie en therapie gaan dermate snel dat de resultaten van het onderzoek mogelijk al achterhaald zijn. “We zien dat zorginstellingen uiteindelijk zelf investeren in de toepassing om zo betere zorg te kunnen leveren. Het is onze filosofie dat vergoedingen niet bepalend mogen zijn voor het succes van een innovatie”, aldus Zantema.

Reducept heeft mondiale ambities. Aangezien er naast Reducept’s software enkel een VR-bril nodig is voor de therapie, kan er relatief eenvoudig opgeschaald worden met samenwerkingspartners. Inmiddels biedt XRHealth in de VS Reducept’s software aan via hun gebruiksproduct. En in Nederland werkt Reducept samen met het SyncVR Medical platform, die ook binnen EU opschalen. “Als Reducept kiezen we bewust voor distributiepartners van onze software, waardoor wij ons kunnen blijven focussen op het doorontwikkelen van de therapie en andere toepassingen.”