Een digitaal fundament als springplank voor de opschaling van eHealth

Auteur
Jasper Schellingerhout
Gepubliceerd op
15-11-2020
Categorie
Columns

 

In het dagelijks leven zijn we inmiddels allemaal gewend om veel zaken zelf online te regelen en uit onderzoeken blijkt al enkele jaren dat ook zeker 60 tot 70 procent van de mensen online diensten van de huisarts wil gebruiken. De COVID-19 pandemie heeft ervoor gezorgd dat zorgverleners (tijdelijk) meer open staan voor digitale mogelijkheden, maar de digitalisering van de huisartsenzorg bevindt zich nog in een pril stadium. Hoe komt dat? Het enige dat wij als professionals feitelijk hoeven doen, is meegaan in deze ontwikkeling en dergelijke diensten faciliteren.

Bewezen toegevoegde waarde van digitale diensten

Het gegeven dat patiënten eHealth willen, was een van onze belangrijkste drijfveren om ermee aan de slag te gaan. Inmiddels kunnen via het patiëntportaal op de website en de “Het Huisartsenteam”-app onze patiënten online een afspraak maken, herhaalrecepten bestellen en via eConsult een vraag stellen. Meer dan 50% van alle afspraken worden online gepland en de meerderheid van de herhaalrecepten wordt online aangevraagd. Ook e-consulten zijn populair in de praktijk: dagelijks zo’n 25. Onze online diensten creëren een win-win situatie: het verhoogt de service aan de patiënt en de praktijk profiteert onder andere van een lager aantal inkomende telefoontjes en effectievere logistiek voor vragen en uitslagen. Hierdoor kunnen wij onze assistentes op andere taken inzetten, wat een uitkomst biedt bij het huidige arbeidsmarktprobleem. Waar je een assistente functioneel kunt gebruiken, is dat wenselijk. Online diensten maken dit mogelijk.

 


“We zien inmiddels dat de telefoonbelasting afneemt en dat 51% van alle afspraken online wordt gemaakt.”


 

Een digitaal fundament is cruciaal

De digitaliseringslag van onze huisartsenpraktijk ging niet vanzelf. Zo beschikten we bijvoorbeeld al jaren over een patiëntportaal, maar zagen we het gebruikerspercentage tot een kleine vier jaar geleden nauwelijks stijgen. We zijn toen een paar dingen anders gaan doen, opererend vanuit een heldere lange termijnvisie. De basis voor onze online diensten werd gelegd door allereerst te focussen op de implementatie van basisservices: het maken van online afspraken, e-consulten en herhaalrecepten bestellen. Zorgvuldig documenteerden we onze stappen, kwantitatief en kwalitatief, om aan te kunnen tonen wat werkte én wat niet werkte. Het vroeg volharding om onze medewerkers mee te krijgen. Resultaten hebben immers soms tijd nodig voordat ze zichtbaar worden. En zeker niet alles was succesvol.

 


Pas als de medewerkers gewend zijn aan digitale basisservices en er de voordelen van inzien, is het zinvol een volgende stap te zetten.


 

Zodra onze basisservices hun toegevoegde waarde toonden, ontstond de ruimte om ons online aanbod uit te breiden. Inmiddels bieden wij nu ook de functie “check je moedervlek” (ook wel bekend als SkinVision) aan in ons portaal. Hiermee kun je je moedervlek fotograferen en dan krijg je een indicatie of je er iets mee moet. Wat deze app interessant maakt is dat het een functionaliteit is die onder andere de mogelijkheid biedt om huisartsbezoek te voorkomen. Mijn verwachting is dat naar de toekomst er meer digitale diensten worden ingezet die primair gericht zijn op nuldelijns diagnostiek en digitale triage. Er zijn al potentieel interessante opties op dat gebied, waarbij we nu kijken of we het in ons aanbod kunnen inpassen.

Wegnemen van de koudwatervrees

De reden waarom toch nog veel collega huisartsen geen of slechts beperkt digitale diensten aanbieden, komt deels door de koudwatervrees die er heerst. Artsen denken bijvoorbeeld dat hun patiënten helemaal niet zitten te wachten op dergelijke eHealth toepassingen. Gaat een patiënt wel gebruik maken van aangeboden diensten? Daarnaast kunnen ze vaak (nog) niet de effecten overzien van het aanbieden van een digitale dienst. In hoeverre verlies ik bijvoorbeeld de controle over mijn agenda als ik deze vrijgeef voor het online inplannen van afspraken door patiënten?

Het is onze ervaring dat patiënten de digitale diensten intuïtief goed gebruiken en onze patiënten zijn er erg tevreden over. Het is wel slim om de diensten aantrekkelijk te maken voor de patiënten. Als de patiënt online een afspraak probeert te plannen en hij kan pas over vier dagen terecht, dan belt hij de praktijk. Als hij dan morgen bij de dokter terecht kan, gaat hij nooit meer in de online omgeving kijken, want daar wordt hij achtergesteld. Daarnaast verspreiden we actief begrijpelijk informatiemateriaal in spreek- en wachtkamer en via nieuwsbrieven aan onze patiënten die de mogelijkheden uitleggen van onze digitale diensten.

eHealth stimuleert samenwerking

De digitalisering van de huisartsenzorg zet door en er komen steeds meer functionaliteiten beschikbaar. Ook wij zullen onze online dienstverlening blijven uitbreiden. Denk hierbij aan het videoconsult en een chatfunctie waarmee patiënten laagdrempelig en toch veilig met bijvoorbeeld de assistent en praktijk kunnen communiceren. De regie komt steeds meer bij de patiënt te liggen en we moeten zijn enthousiasme gebruiken om de zorg te ontlasten. Zo was het opvallend dat onze patiënten al snel de functie ‘Check je moedervlek’ gebruikten. Vanuit de praktijk hebben we daar geen ruchtbaarheid aan gegeven. Ik verwacht dan ook dat als je straks een button toevoegt ‘kijk hier in je dossier’, dat mensen dat vanzelf gaan doen. Het wekt interesse en voor ons is het voordeel dat we er niet heel veel aandacht aan hoeven te besteden.

De charme van eHealth is dat het veel verschillende partijen en invalshoeken laat samenwerken, maar dit maakt het ook lastig. Het is belangrijk om na te gaan wat de impact is van digitale diensten op de zorgketen. En stem dit af met de verschillende ketenpartners, waarbij je ook ICT-experts, zorgverzekeraars en de overheid betrekt. Zo laat de werking van de verschillende ICT-systemen (onderlinge koppelingen, gebruiksgemak, verschillende gebruikersnamen en wachtwoorden) nog vaak te wensen over of bestaat er (nog) geen passende vergoeding.

We zijn ooit begonnen met de overtuiging dat de patiënt het wil. Maar om eHealth te laten slagen zijn niet alleen patiënten en zorgverleners, maar ook assistenten, ICT-experts en andere ketenpartners nodig. Dat de mogelijkheden er zijn is een gegeven, maar laten wij ze nu ook op de juiste plaatsen inzetten.

 

Jasper Schellingerhout

Jasper Schellingerhout is werkzaam als huisarts bij Het Huisartsenteam De Keen in Etten-Leur, een praktijk met 12.500 patiënten en een van de voorlopers op het gebied van digitalisering van de huisartsenzorg. De Keen maakt deel uit van zorggroep Het Huisartsenteam, een eerstelijns samenwerkingsverband van 42 zelfstandig werkende huisartsen in West-Brabant. Het Huisartsenteam streeft naar excellente (digitale) bereikbaarheid en toegankelijkheid. De inzet van digitale hulpmiddelen zoals e-consulten, online zelfhulpmodules en de “Het Huisartsenteam”-app stelt de patiënt centraal.